Najwięksi producenci kawy. Skąd pochodzi kawa?

Kawa to jeden z tych napojów, które łączą ludzi na całym świecie — rano, w pracy, na randce, przy dobrej książce. Ale zanim trafi do filiżanki, musi przejść długą drogę — od zielonego ziarna na plantacji po aromatyczny napar w Twoim kubku. A ziarna te rosną w bardzo konkretnych częściach świata. Skąd pochodzi kawa? Które kraje to najwięksi producenci kawy?

Warto wiedzieć:

• Większość kawy, którą pijemy, ma swoje korzenie w tzw. „pasie kawowym” – strefie rozciągającej się wokół równika, pomiędzy Zwrotnikiem Raka a Zwrotnikiem Koziorożca. To tam, w idealnych warunkach klimatycznych, kawa rośnie najlepiej.
• Aż 90% światowej podaży kawy pochodzi z zaledwie dziesięciu krajów z tego regionu. Brazylia wiedzie prym, odpowiadając za 38% globalnej produkcji. Razem z Wietnamem dostarczają ponad połowę kawy na świecie, dominując nie tylko w uprawie, ale też w eksporcie.
• Warto też zauważyć, że pięć z dziesięciu największych krajów produkujących kawę znajduje się w Ameryce Południowej i Środkowej – to pokazuje, jak silnie związana z kulturą i gospodarką tych rejonów jest kawa.

Skąd się bierze kawa? Czyli o tym, kto naprawdę karmi świat kofeiną

Niektóre pytania są tak oczywiste, że rzadko je zadajemy. Jak to, skąd pochodzi kawa, którą codziennie pijemy? Z kawiarni za rogiem, z ekspresu w domu, z kapsułki? Jasne. Ale zanim te ziarna trafią do kubka, przebywają długą drogę – często z drugiego końca świata.

Król kawy jest tylko jeden: Brazylia

Z miażdżącą przewagą Brazylia potwierdza swoją pozycję światowego lidera w produkcji kawy. Od kwietnia 2024 do marca 2025 wyprodukowano tam aż 3,98 miliona ton zielonych ziaren kawy. To więcej niż łączna produkcja kolejnych czterech państw! Brazylijska kawa — głównie arabika — znana jest z łagodnego profilu smakowego i delikatnej kwasowości. Uprawiana głównie w regionach Minas Gerais i São Paulo, stanowi fundament globalnego rynku.

Wykres 1. Najwięksi producenci kawy; Źródło: opracowanie ciekawestatystyki.pl na podstawie danych Departamentu Rolnictwa USA

 

Ten południowoamerykański gigant od lat utrzymuje swoją pozycję lidera, a jego rozległe plantacje i sprzyjający klimat czynią go prawdziwą potęgą w świecie kawy. Brazylijskie ziarna są niezwykle różnorodne, oferując szeroką paletę smaków, od orzechowych po czekoladowe, które stanowią fundament wielu popularnych mieszanek.

Wietnam i Kolumbia

Na drugim miejscu wśród największych producentów kawy na świecie plasuje się Wietnam z wynikiem 1,81 miliona ton ziaren kawy zebranych w ciągu 12 miesięcy. Tu dominuje robusta — bardziej gorzka i mocniejsza, często wykorzystywana do espresso i mieszanek instant. Wietnam od lat 90. konsekwentnie trzyma się w czołówce największych producentów kawy.

Trzecim pod względem wielkości producentem kawy jest Kolumbia — 774 tys. ton. Kolumbijska arabika cieszy się opinią jednej o najwyższej jakości kaw na świecie, zrównoważona, aromatyczna, często z nutami orzechów i czekolady. Kawa to duma narodowa Kolumbii, a jej marketing — od słynnego Juana Valdeza po kawiarnie specialty — działa bez zarzutu. Kolumbijska kawa, znana ze swojej wysokiej jakości i bogatego, zbalansowanego smaku z nutami owocowymi i kwiatowymi, jest prawdziwą ikoną. Regiony takie jak Antioquia, Huila czy Sierra Nevada słyną z idealnych warunków do uprawy arabiki – najbardziej cenionej odmiany kawy.

Azja i Afryka nie zostają w tyle

Na kolejnych miejscach w rankingu największych producentów kawy na świecie znajdują się kraje, które dla wielu mogą być niespodzianką. Indonezja (654 tys. ton) i Indie (372 tys. ton) to ważni gracze w Azji. Indonezyjska kawa – szczególnie z Sumatry – ma ziemisty, głęboki smak, który nie każdemu przypada do gustu, ale ma swoich wiernych fanów. Indonezja, z jej licznymi wyspami wulkanicznymi, oferuje unikalne profile smakowe, od ziemistych po korzenne. Z kolei Indie produkują zarówno arabikę, jak i robustę, często w zacienionych, ekologicznych gospodarstwach.

Z kolei w Afryce prym wiedzie Etiopia — ojczyzna kawy — z 501,6 tys. ton. Legenda głosi, że to tam pewien pasterz zauważył, że jego kozy po zjedzeniu czerwonych jagód są podejrzanie pobudzone. I tak się zaczęło. Etiopska kawa słynie z owocowych, kwiatowych aromatów i ogromnej różnorodności odmian botanicznych.

Inne afrykańskie kraje, które mają spory udział w rynku kawy, to m.in. Uganda (384 tys. ton), Wybrzeże Kości Słoniowej, Tanzania, Kenia i Rwanda. Co ciekawe, większość afrykańskich producentów eksportuje niemal całą swoją produkcję, a lokalna konsumpcja bywa zaskakująco niska.

Ameryka Środkowa i Południowa — małe kraje, wielka kawa

Tutaj błyszczą Honduras, Peru, Meksyk, Gwatemala, Nikaragua i Kostaryka — wszystkie z produkcją od 60 do 300 tys. ton. Te kraje produkują niemal wyłącznie arabikę i często stawiają na jakość, a nie ilość. Na przykład kostarykańska kawa to ulubieniec koneserów.

Kawowe ciekawostki: USA i Jamajka

W zestawieniu producentów kawy znajdziemy też Stany Zjednoczone z symboliczną produkcją 3 tys. ton — to głównie Hawaje i niewielkie plantacje w Kalifornii. Z kolei Jamajka, mimo że produkuje zaledwie 1 200 ton rocznie, słynie z jednej z najdroższych kaw świata — Blue Mountain, cenionej za łagodność i niemal całkowity brak goryczy.

Najwięksi producenci kawy na świecie

Wielkość produkcji (w tonach) niepalonych (zielonych) ziaren kawy w okresie od kwietnia 2024 do marca 2025:

1. Brazylia 3 984 000
2. Wietnam 1 806 000
3. Kolumbia 774 000
4. Indonezja 654 000
5. Etiopia 501 600
6. Uganda 384 000
7. Indie 372 000
8. Honduras 318 000
9. Peru 261 000
10. Meksyk 232 200

Pozostałe kraje produkujące kawę

Wielkość produkcji (w tonach) niepalonych (zielonych) ziaren kawy w okresie od kwietnia 2024 do marca 2025:

• Gwatemala 205 200
• Nikaragua 161 100
• Chiny 108 000
• Malezja 90 000
• Wybrzeże Kości Słoniowej 84 000
• Tanzania 84 000
• Kostaryka 66 000
• Papua Nowa Gwinea 57 900
• Kenia 45 000
• Tajlandia 42 000
• Salwador 30 000
• Wenezuela 30 000
• Filipiny 27 000
• Laos 27 000
• Ekwador 21 300
• Madagaskar 18 000
• DR Kongo 16 500
• Kamerun 16 500
• Rwanda 16 500
• Gwinea 10 500
• Burundi 9 000
• Dominikana 7 500
• Kuba 6 000
• Togo 6 000
• Boliwia 5 100
• Panama 4 500
• Sierra Leone 3 000
• USA 3 000
• Angola 2 100
• Jamajka 1 200
• Malawi 600

 

Kto pije, a kto uprawia?

Choć kawa rośnie w pasie równikowym zwanym „coffee belt”, różnorodność jej smaków, stylów uprawy i wpływu na gospodarki lokalne jest ogromna. Globalny rynek kawy nie byłby tym, czym jest, bez pracy milionów drobnych plantatorów i wysiłków całych społeczności — od Andów po wzgórza Etiopii.

Światowa produkcja kawy – „pas kawowy”; Źródło: Opracowanie ciekawestatystyki.pl na podstawie danych Departamentu Rolnictwa USA

 

Zaskakujące jest to, że wiele krajów, które produkują najwięcej kawy, nie są jej największymi konsumentami. Brazylijczycy kochają swoją kawę, to fakt, ale to Europa, USA i Japonia wypijają większość kawy, którą uprawiają inni.

Następnym razem, pijąc kawę, warto pomyśleć nie tylko o smaku, ale też o tym, skąd pochodzi Twoja filiżanka. Może z Brazylii? A może z plantacji w Hondurasie albo Wietnamie? Świat kawy to coś więcej niż kofeina — to globalna historia zapisana w ziarnach.

☕ Podsumowanie – co wynika z tych liczb?

Za każdym łykiem porannej kawy kryje się historia o skali globalnej. Statystyki pokazują, że choć filiżanka aromatycznego naparu to codzienny rytuał milionów ludzi, jego źródła skupiają się w zaledwie kilku miejscach na świecie. Ponad 90% kawy, którą pijemy, pochodzi z dziesięciu krajów — przede wszystkim z Brazylii i Wietnamu, które wspólnie karmią kofeiną pół planety.

To niezwykły przykład globalnej współzależności: mieszkańcy chłodnej Europy i Ameryki Północnej zaczynają dzień napojem, który dojrzewa tysiące kilometrów dalej, w tropikalnym pasie między Zwrotnikiem Raka a Koziorożca. Liczby mówią jasno — kawa to nie tylko napój, ale ekonomiczna potęga, kulturowy symbol i źródło utrzymania milionów ludzi. Od gór Kolumbii po wzgórza Etiopii, od wulkanicznych wysp Indonezji po zielone pola Hondurasu — każde ziarno to opowieść o pracy, klimacie i smaku, który połączył świat.

❓FAQ – najczęściej zadawane pytania o produkcję kawy

1. Skąd pochodzi większość kawy na świecie?
Z tzw. pasa kawowego — obszaru położonego między Zwrotnikiem Raka a Zwrotnikiem Koziorożca. To tam, w ciepłym i wilgotnym klimacie, panują idealne warunki do uprawy kawowca. Najwięksi producenci to Brazylia, Wietnam, Kolumbia, Indonezja i Etiopia.

2. Który kraj produkuje najwięcej kawy na świecie?
Brazylia — z produkcją prawie 4 milionów ton zielonych ziaren rocznie. To więcej niż łączna produkcja czterech kolejnych krajów z listy. Brazylijska kawa (głównie arabika) znana jest z delikatnego, orzechowo-czekoladowego smaku.

3. Dlaczego Wietnam jest tak wysoko w rankingu producentów kawy?
Wietnam to potęga w uprawie robusty – gatunku bardziej gorzkiego i mocniejszego niż arabika. Wykorzystywana jest głównie do espresso i kaw rozpuszczalnych. Dynamiczny rozwój plantacji w latach 90. sprawił, że kraj ten stał się drugim producentem kawy na świecie.

4. Co wyróżnia kolumbijską kawę?
Kolumbijska arabika uważana jest za jedną z najlepszych na świecie. Ma zrównoważony smak z nutami owocowymi i kwiatowymi, a jej produkcja to duma narodowa i ważna część kultury Kolumbii.

5. Czy Afryka ma duże znaczenie w produkcji kawy?
Tak — zwłaszcza Etiopia, uważana za kolebkę kawy, gdzie według legendy zaczęła się historia kawy. Afrykańskie kawy, np. z Etiopii, Kenii czy Rwandy, są znane z intensywnych, owocowych aromatów i wysokiej jakości.

6. Czy kraje produkujące kawę piją ją równie chętnie, jak ją eksportują?
Nie zawsze. Choć Brazylia i Kolumbia mają silną kulturę picia kawy, w wielu krajach afrykańskich czy azjatyckich większość produkcji trafia na eksport. Najwięcej kawy piją Europejczycy i Amerykanie, którzy nie uprawiają jej wcale.

7. Ile kawy produkuje się na świecie rocznie?
Według danych Departamentu Rolnictwa USA w sezonie 2024/2025 globalna produkcja wynosi ok. 10,5 miliona ton zielonych ziaren kawy. Ponad połowa pochodzi tylko z dwóch krajów: Brazylii i Wietnamu.

8. Czy klimat wpływa na przyszłość kawy?
Tak — i to coraz bardziej. Zmiany klimatu, susze i rosnące temperatury zagrażają plantacjom, szczególnie arabiki, która jest bardzo wrażliwa na warunki pogodowe. W przyszłości może to zmienić mapę światowej produkcji kawy.