Ilu młodych Polaków ma wykształcenie wyższe?

W ciągu ostatnich kilku dekad Polska przeszła wyraźną transformację w obszarze wykształcenia, a szczególnie zauważalnym trendem stał się wzrost liczby młodych osób posiadających wyższe wykształcenie. Czy to oznacza, że jesteśmy na dobrej drodze do gospodarki opartej na wiedzy? Ile młodych osób w Polsce posiada wyższe wykształcenie?

 

Warto wiedzieć:
  • W Polsce 45,7% młodych osób (25 – 34 lata) posiada wyższe wykształcenie.
  • To wynik cztery razy wyższy niż w 1998 roku.
  • Odsetek młodych Polaków z wyższym wykształceniem jest o 1,6 punktu procentowego wyższy niż średnia unijna.
  • Kobiety stanowią większość studentów na uczelniach wyższych oraz częściej zdobywają tytuły naukowe.
  • W Europie najwyższy procent młodych osób z wykształceniem wyższym jest w Irlandii, na Cyprze oraz w Luksemburgu.
  • W Rumunii, Włoszech oraz na Węgrzech odsetek młodych osób posiadających wyższe wykształcenie jest najniższy w Europie.

 

Ilu młodych Polaków ma wykształcenie wyższe?

W Polsce wyższe wykształcenie przeszło w ciągu ostatnich dwóch dekad radykalną transformację. Kiedyś status magistra był swego rodzaju przepustką do elity, dzisiaj jest to niemal standard. W tym szybkim skoku ku edukacyjnej dojrzałości kryje się jednak pewien głęboki paradoks: chociaż statystyki lokują nas powyżej średniej unijnej pod względem liczby wykształconych młodych dorosłych, społeczne poczucie wartości tego dyplomu zdaje się dramatycznie spadać.

Wzrost dostępności edukacji wyższej i rozwój elastycznych form kształcenia sprawiają, że coraz więcej osób ma możliwość realizacji swoich edukacyjnych aspiracji. Polska może pochwalić się całkiem pokaźnym gronem młodych ludzi z wyższym wykształceniem. Według najnowszych danych Eurostatu, około 45,7% młodych Polaków w wieku 25 – 34 lat posiada dyplom ukończenia studiów wyższych. Nieźle, prawda? Jest to wynik cztery razy wyższy niż w roku 1998, kiedy odsetek młodych osób z wyższym wykształceniem wynosił zaledwie 11,2%.

Procent młodych osób w Polsce mających wyższe wykształcenie systematycznie wzrastał do roku 2019, kiedy osiągnął poziom 44,6%. W ciągu kolejnych trzech lat wskaźnik ten obniżył się o 2 punkty procentowe, a w 2023 roku wzrósł do 46,3%, by w 2024 roku spaść do 45,7%.

Wykres przedstawia odsetek osób w Polsce w wieku 25-34 lat z wyższym wykształceniem na przestrzeni lat na podstawie danych Eurostat, czyli informuje ilu młodych Polaków ma wykształcenie wyższe
Wykres 1. Odsetek osób w Polsce w wieku 25-34 lat z wyższym wykształceniem na przestrzeni lat
opracowanie ciekawestatystyki.pl na podstawie danych Eurostat

Wykształcenie wyższe wśród młodych osób w Polsce i w Europie

Z europejskiej perspektywy, osiągnięcia edukacyjne Polski w XXI wieku są imponujące. Unia Europejska wyznaczyła sobie ambitny cel strategiczny, by do 2030 roku co najmniej 45% osób w wieku 25 – 34 lat posiadało wykształcenie wyższe (ISCED 5-8). W 2024 roku średnia unijna wynosiła 44.1%.

Polska już dziś przekracza ten cel. Analiza Eurostatu dla grupy wiekowej 25 – 34 lata wskazuje, że w 2024 roku wskaźnik osiągnięcia wyższego wykształcenia wyniósł 45,7%. Skala polskiej transformacji jest ogromna – dla porównania, w 2005 roku ten wskaźnik wynosił zaledwie 25,4%. Oznacza to podwojenie osiągnięć edukacyjnych młodego pokolenia w niespełna dwadzieścia lat, co stawia Polskę zdecydowanie powyżej unijnej średniej.

W 2024 roku 44,1% populacji Unii Europejskiej w wieku 25 – 34 lat miało wykształcenie wyższe, co stanowi wzrost o 1 punkt procentowy w porównaniu z 2023 rokiem (43,1%). Jednak nadal jest to o 1 punkt procentowy mniej niż cel Unii Europejskiej na 2030 rok, zgodnie z którym 45% ludności UE w tej grupie wiekowej posiada wykształcenie wyższe.

Prawie połowa krajów Unii Europejskiej osiągnęła już ten cel na 2030 rok w zakresie tego wskaźnika:

  • Irlandia 65,2%
  • Luksemburg 63,8%
  • Cypr 60,1%
  • Litwa 58,2%
  • Holandia 55,1%
  • Szwecja 54,4%
  • Francja 53,4%
  • Hiszpania 52,6%
  • Dania 51,2%
  • Belgia 50,7%
  • Malta 46,9%
  • Polska 45,7%
  • Łotwa 45,0%
Odsetek młodych osób z wykształceniem wyższym w Europie na podstawie danych Eurostat pokazany na mapie
Odsetek młodych osób (25 – 34 lata) posiadających wyższe wykształcenie
opracowanie ciekawestatystyki.pl na podstawie danych Eurostat

Wśród młodych Europejczyków najwyższy odsetek osób w wieku 25 – 34 lat z wykształceniem wyższym jest w Irlandii (65,2%), w Luksemburgu (63,8%) oraz na Cyprze (60,1%). Z drugiej strony są kraje, gdzie zdobycie dyplomu nie jest aż tak powszechne. W Rumunii (23,2%), we Włoszech (31,6%) i na Węgrzech (32,3%) jest najniższy w Europie odsetek osób z wyższym wykształceniem w grupie wiekowej od 25 do 34 lat.

W Polsce 45,7% osób w wieku 25 – 34 lat może pochwalić się dyplomem ukończenia szkoły wyższej. Jest to wynik o 1,6 punktu procentowego wyższy niż średni poziom młodych osób z wyższym wykształceniem w Unii Europejskiej.

Wykres przedstawia odsetek osób w wieku 25-34 lat z wyższym wykształceniem w poszczególnych krajach Europy na podstawie danych Eurostat 
Wykres 2. Odsetek osób w wieku 25-34 lat z wyższym wykształceniem w Europie
opracowanie ciekawestatystyki.pl na podstawie danych Eurostat

Wyższe wykształcenie wśród młodych kobiet i mężczyzn

Za polskim i europejskim boomem edukacyjnym stoi jeden kluczowy, często pomijany czynnik demograficzny: aspiracje edukacyjne kobiet. Wzrost szkolnictwa wyższego po 1989 roku był silnie uwarunkowany zmianą ról społecznych i masowym wejściem kobiet na uczelnie.

W Polsce lata 80. charakteryzowały się dominacją mężczyzn w szkolnictwie wyższym. Jednak już dane ze Spisu Powszechnego z 2002 roku po raz pierwszy uwidoczniły wyraźny zwrot: 10.4% kobiet posiadało wykształcenie wyższe w porównaniu do 9.3% mężczyzn. Do 2008 roku ta różnica się powiększyła, osiągając odpowiednio 19.8% dla kobiet i 14.7% dla mężczyzn.

W całej Europie obserwujemy tendencję, że kobiety częściej zdobywają wyższe wykształcenie niż mężczyźni. W Polsce różnica ta jest wyraźnie widoczna. W 2024 roku ponad połowa Polek (54,8%) w wieku 25-34 lata posiada wyższe wykształcenie. Odsetek młodych mężczyzn w Polsce z wykształceniem wyższym wyniósł jedynie 36,9%.

Odsetek młodych kobiet i mężczyzn w Polsce z wyższym wykształceniem na podstawie danych Eurostat (infografika)
Odsetek młodych kobiet i mężczyzn w Polsce z wyższym wykształceniem
Opracowanie ciekawestatystyki.pl na podstawie danych Eurostat

W Unii Europejskiej dysproporcje płci w szkolnictwie wyższym są również wyraźne. Wśród osób w wieku od 25 do 34 lat odsetek kobiet (49,8%) posiadających wyższe wykształcenie jest wyższy niż odsetek mężczyzn (38,6%).

Najniższe dysproporcje wśród młodych kobiet i mężczyzn z wyższym wykształceniem odnotowano w Szwajcarii (4,6% punktów procentowych) oraz w Niemczech (5,6% p.p.). Natomiast najwyższe różnice wystąpiły wśród młodych Islandczyków (28% p.p.) i Słoweńców (23,7% p.p.).

Odsetek kobiet i mężczyzn w Europie w wieku 25-34 lat z wyższym wykształceniem na podstawie danych Eurostat 
Wykres 3. Odsetek kobiet i mężczyzn w wieku 25-34 lat z wyższym wykształceniem w krajach Europy
opracowanie ciekawestatystyki.pl na podstawie danych Eurostat
Masowe wejście kobiet do szkolnictwa wyższego stało się głównym motorem statystycznego wzrostu osiągnięć edukacyjnych w Europie. Jednocześnie, chociaż kobiety są statystycznie lepiej wykształcone, utrzymująca się rynkowa preferencja dla kierunków technicznych (gdzie dominują mężczyźni) oraz publiczny sceptycyzm wobec dyplomów humanistycznych wskazują na złożony problem. Rynek pracy wydaje się nagradzać nie tyle sam fakt posiadania dyplomu, ile rodzaj nabytej wiedzy. Jeżeli wybory edukacyjne kobiet często kumulują się w popularnych, ale masowych dziedzinach (co może prowadzić do wrażenia przesyconego rynku pracy), jednocześnie utrzymując deficyt w inżynierii i technologii, przyczynia się to do wzmocnienia publicznego poczucia „inflacji” w tych pierwszych sektorach.

 

🎓 Podsumowanie – co wynika z tych liczb?

Polska w ciągu jednej generacji przeszła prawdziwą rewolucję edukacyjną. Jeszcze w latach 90. dyplom magistra był rzadkością, dziś posiada go niemal co druga młoda osoba. Wyższe wykształcenie stało się standardem, a Polska – krajem, który wyprzedził unijną średnią i zbliża się do czołówki Europy. To sukces, który pokazuje, jak ogromny potencjał drzemie w młodym pokoleniu. Ale też znak czasu: sam dyplom nie gwarantuje już sukcesu zawodowego. Liczy się nie tylko to, czy studiujemy, ale co i jak potrafimy z tą wiedzą zrobić.

Wyższe wykształcenie w obecnych czasach przestało być luksusowym wyróżnikiem, a stało się niezbędnym narzędziem do przetrwania na nowoczesnym rynku pracy. Dyplom nie jest już metą gwarantującą sukces, ale solidnym punktem startowym, z którego dalszy postęp zależy już wyłącznie od indywidualnej strategii i specjalizacji.

❓ FAQ — najczęściej zadawane pytania o wykształcenie młodych Polaków

Ile młodych osób w Polsce ma wyższe wykształcenie?
W 2024 roku 45,7% osób w wieku 25–34 lata w Polsce posiadało wykształcenie wyższe. To wynik czterokrotnie wyższy niż w 1998 roku i nieco powyżej średniej unijnej (44,1%).

Czy Polska osiągnęła cel Unii Europejskiej na 2030 rok?
Tak. UE wyznaczyła cel, aby do 2030 roku co najmniej 45% młodych dorosłych miało wyższe wykształcenie — Polska już ten poziom przekroczyła.

Które kraje mają najwięcej osób z wyższym wykształceniem?
Na czele są: Irlandia (65,2%), Luksemburg (63,8%) i Cypr (60,1%). Polska z wynikiem 45,7% plasuje się w środku europejskiej stawki, wyraźnie powyżej krajów takich jak Rumunia, Włochy czy Węgry.

Czy kobiety częściej zdobywają wyższe wykształcenie niż mężczyźni?
Zdecydowanie tak. W Polsce 54,8% młodych kobiet ma wyższe wykształcenie, podczas gdy wśród mężczyzn wskaźnik ten wynosi 36,9%. Różnica ta utrzymuje się również w całej Unii Europejskiej.

Dlaczego kobiety dominują na uczelniach?
To efekt zmian społecznych po 1989 roku, większego dostępu do edukacji i rosnących aspiracji zawodowych kobiet. Uczelnie stały się przestrzenią, w której kobiety szybciej zyskały szansę na awans społeczny.

Czy dyplom uczelni wyższej gwarantuje dziś dobrą pracę?
Nie zawsze. Rynek pracy coraz częściej ceni kompetencje praktyczne i techniczne bardziej niż sam dyplom. W efekcie kierunki humanistyczne czy społeczne bywają postrzegane jako mniej „użyteczne” zawodowo.

Czy wyższe wykształcenie nadal się opłaca?
Tak, choć w inny sposób niż kiedyś. Osoby z dyplomem nadal mają niższe ryzyko bezrobocia i wyższe zarobki, ale sam tytuł nie wystarczy — liczy się jego dopasowanie do potrzeb rynku i ciągłe dokształcanie.

 

Co o tym myślisz?

Zostaw reakcję i komentarz.

Loading spinner

Podobne wpisy

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *