Ranking najbardziej ekologicznych krajów. Czy Polska jest przyjazna środowisku?

W dobie coraz bardziej oczywistych skutków zmian klimatycznych, troska o środowisko naturalne stała się jednym z głównych priorytetów dla wielu krajów na całym świecie. Wskaźnik Efektywności Środowiskowej (EPI) to narzędzie, które pomaga ocenić postępy krajów w kwestii ochrony środowiska. Pozwala zidentyfikować państwa najbardziej ekologiczne i przyjazne środowisku, które osiągają sukcesy w tej dziedzinie i zainspirować innych do podobnych działań. Które kraje przodują w dziedzinie ekologii, stając się wzorem dla innych? Czy Polska jest krajem przyjaznym środowisku?

Wskaźnik EPI

Wskaźnik EPI (Environmental Performance Index) jest zestawieniem, które ocenia zaangażowanie krajów w ochronę środowiska. Ten ekologiczny ranking bierze pod uwagę szereg czynników, takich jak: jakość powietrza, wody, lasów, bioróżnorodność, emisja gazów cieplarnianych, gospodarka odpadami, zmiany klimatu oraz żywotność ekosystemów. Ogólne wskaźniki EPI wskazują, które kraje najlepiej radzą sobie z wyzwaniami ochrony środowiska, przed którymi stoi każdy naród.

Wskaźnik EPI, opracowywany co dwa lata przez Uniwersytet Yale, ocenia 180 państw na podstawie 40 kluczowych wskaźników. W oparciu o te kryteria, wiele krajów wyróżnia się jako kraje najbardziej przyjazne środowisku, stając się przykładem doskonałych praktyk ochrony środowiska. Wśród nich, na 46 miejscu, znajduje się Polska, która podejmuje znaczące kroki w kierunku zrównoważonego rozwoju. Według rankingu EPI najbardziej ekologicznymi krajami są te z Europy.

Najbardziej ekologiczne kraje na świecie

Liderzy rankingu EPI 2022 na świecie, czyli kraje najbardziej ekologiczne i przyjazne środowisku:

• Dania (wartość wskaźnika EPI: 77,9)
• Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii (77,7)
• Finlandia (76,5)
• Malta (75,2)
• Szwecja (72,7)
• Luksemburg (72,5)

Te kraje od lat konsekwentnie prowadzą politykę zrównoważonego rozwoju, inwestując w odnawialne źródła energii, ograniczając emisje i chroniąc naturalne zasoby.

Kompletny ranking EPI 2022, czyli ranking krajów na świecie pod względem ekologii, przedstawia poniższa tabela:

Miejsce	Kraj	Wskaźnik EPI
1	Dania	77,9
2	Zjednoczone Królestwo	77,7
3	Finlandia	76,5
4	Malta	75,2
5	Szwecja	72,7
6	Luksemburg	72,3
7	Słowenia	67,3
8	Austria	66,5
9	Szwajcaria	65,9
10	Islandia	62,8
11	Holandia	62,6
12	Francja	62,5
13	Niemcy	62,4
14	Estonia	61,4
15	Łotwa	61,1
16	Chorwacja	60,2
17	Australia	60,1
18	Słowacja	60,0
19	Czechy	59,9
20	Norwegia	59,3
21	Belgia	58,2
22	Cypr	58,0
23	Włochy	57,7
24	Irlandia	57,4
25	Japonia	57,2
26	Nowa Zelandia	56,7
27	Hiszpania	56,6
28	Bahamy	56,2
28	Grecja	56,2
30	Rumunia	56,0
31	Litwa	55,9
32	Seszele	55,6
33	Węgry	55,1
34	Macedonia Północna	54,3
35	Botswana	54,0
36	Barbados	53,2
36	Saint Vincent i Grenadyny	53,2
38	Wyspy Świętego Tomasza i Książęca	52,9
39	Antigua i Barbuda	52,4
39	Zjednoczone Emiraty Arabskie	52,4
41	Bułgaria	51,9
42	Dominika	51,2
43	USA	51,1
44	Namibia	50,9
44	Singapur	50,9
46	Polska	50,6
47	Panama	50,5
48	Portugalia	50,4
49	Belize	50,0
49	Kanada	50,0
51	Gabon	49,7
52	Ukraina	49,6
53	Saint Lucia	49,4
54	Kiribati	49,0
55	Białoruś	48,5
56	Armenia	48,3
57	Izrael	48,2
58	Grenada	47,9
59	Trynidad i Tobago	47,8
60	Kuba	47,5
60	Dżibuti	47,5
62	Albania	47,1
63	Czarnogóra	46,9
63	Korea Południowa	46,9
65	Chile	46,7
66	Ekwador	46,5
67	Wenezuela	46,4
68	Kostaryka	46,3
69	Zimbabwe	46,2
70	Surinam	45,9
71	Brunei	45,7
72	Jamajka	45,6
73	Meksyk	45,5
74	Tajwan	45,3
75	Republika Środkowoafrykańska	44,9
75	Eswatini	44,9
77	Gwinea Równikowa	44,8
77	Mauritius	44,8
79	Serbia	43,9
80	Tonga	43,8
81	Afganistan	43,6
81	Brazylia	43,6
81	Jordania	43,6
84	Mołdawia	42,7
85	Bhutan	42,5
85	Komory	42,5
87	Kolumbia	42,4
87	Kuwejt	42,4
89	Republika Dominikany	42,2
90	Bahrajn	42,0
91	Wyspy Zielonego Przylądka	41,9
92	Argentyna	41,1
93	Kazachstan	40,9
93	Paragwaj	40,9
95	Salwador	40,8
96	Tunezja	40,7
97	Malawi	40,6
98	Gwinea Bissau	40,2
99	Boliwia	40,1
99	Republika Konga	40,1
101	Peru	39,8
102	Bośnia i Hercegowina	39,4
103	Gruzja	39,1
104	Azerbejdżan	38,6
105	Gujana	38,5
106	Zambia	38,4
107	Uzbekistan	38,2
108	Tajlandia	38,1
109	Arabia Saudyjska	37,9
110	Nikaragua	37,7
110	Niger	37,7
112	Rosja	37,5
113	Malediwy	37,4
113	Mikronezja	37,4
113	Urugwaj	37,4
116	RPA	37,2
117	Tadżykistan	37,1
118	Turkmenia	37,0
119	Demokratyczna Republika Kongo	36,9
119	Vanuatu	36,9
121	Honduras	36,5
122	Gambia	36,4
122	Samoa	36,4
124	Wyspy Marshalla	36,2
125	Uganda	35,8
126	Kirgistan	35,7
127	Burkina Faso	35,5
127	Egipt	35,5
129	Timor Wschodni	35,1
130	Malezja	35,0
130	Wyspy Salomona	35,0
132	Sri Lanka	34,7
133	Iran	34,5
134	Tanzania	34,2
135	Togo	34,0
136	Senegal	33,9
137	Katar	33,0
138	Wybrzeże Kości Słoniowej	32,8
138	Rwanda	32,8
140	Sierra Leone	32,7
141	Lesoto	32,3
142	Liban	32,2
143	Etiopia	31,8
144	Erytrea	31,7
144	Mozambik	31,7
146	Gwinea	31,6
147	Fidżi	31,3
148	Kenia	30,8
149	Laos	30,7
149	Oman	30,7
151	Angola	30,5
151	Burundi	30,5
153	Kamerun	30,2
154	Kambodża	30,1
155	Algieria	29,6
155	Benin	29,6
155	Mongolia	29,6
158	Filipiny	28,9
159	Mali	28,5
160	Chiny	28,4
160	Maroko	28,4
162	Nepal	28,3
162	Nigeria	28,3
164	Indonezja	28,2
165	Czad	28,1
165	Mauretania	28,1
167	Gwatemala	28,0
167	Madagaskar	28,0
169	Irak	27,8
170	Ghana	27,7
171	Sudan	27,6
172	Turcja	26,3
173	Haiti	26,1
174	Liberia	24,9
175	Papua Nowa Gwinea	24,8
176	Pakistan	24,6
177	Bangladesz	23,1
178	Wietnam	20,1
179	Mjanma	19,4
180	Indie	18,9

Polska w rankingu EPI 2022

Polska w rankingu EPI na rok 2022 zajęła 46 miejsce z wynikiem 50,6 punktów (na 100).

Główne problemy Polski to (czyli najgorzej ocenione wskaźniki):

• Wysoki poziom emisji zanieczyszczeń powietrza
• Wysoka utrata pokrywy drzew oraz terenów podmokłych
• Nadmierne eksploatowanie zasobów rybnych
• Wysoka prognozowana emisja gazów cieplarnianych

Natomiast najwyższe oceny Polska uzyskała za:

• Wysoki odsetek całkowitej wyłącznej strefy ekonomicznej kraju leżącej na morskich obszarach chronionych
• Wysoki wskaźnik ochrony gatunków
• Niskie tempo wzrostu emisji dwutlenku siarki
• Wysoki odsetek materiałów nadających się do recyklingu (metal, plastik, papier i szkło) poddanych recyklingowi
• Niskie tempo wzrostu emisji sadzy

Polska w rankingu krajów ekologicznych i przyjaznych środowisku wypada gorzej niż większość krajów Europy Zachodniej (nieznacznie niżej została oceniona jedynie Portugalia). Na tle krajów sąsiednich Polska jest krajem mniej przyjaznym środowisku niż Czechy (59,9), Słowacja (60,0), Łotwa (61,1) i Niemcy (62,4).

Polska, będąc jednym z największych państw Europy Środkowej, odgrywa istotną rolę w regionie, gdy chodzi o ochronę środowiska. Pomimo wyzwań związanych z przemysłem, transportem i rolnictwem, Polska podejmuje wiele inicjatyw mających na celu poprawę stanu środowiska.

Polska również angażuje się w rozwój odnawialnych źródeł energii, takich jak energia słoneczna i wiatrowa, aby zmniejszyć zależność od paliw kopalnych i zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych. Inicjatywy te są krokiem w kierunku bardziej zrównoważonej i ekologicznej przyszłości dla kraju.

Jednakże, Polska ma przed sobą również wyzwania do pokonania, takie jak efektywne zarządzanie odpadami, ochrona bioróżnorodności oraz redukcja emisji CO2. Poprzez podejmowanie działań na tych frontach, nasz kraj może jeszcze bardziej poprawić swoje miejsce w rankingu EPI.

Wskaźnik EPI na świecie

Wskaźnik EPI stanowi istotne narzędzie diagnostyczne, które pozwala krajom na śledzenie postępów w dziedzinie ochrony środowiska. Ekologiczne i przyjazne dla środowiska państwa demonstrują, że istnieją skuteczne sposoby na minimalizowanie wpływu ludzkiej działalności na planetę. Globalny ranking najbardziej ekologicznych krajów stanowi inspirację oraz zachętę do kontynuowania wysiłków na rzecz ochrony środowiska naturalnego. Poprzez dalsze inwestycje w zrównoważony rozwój i przeciwdziałanie zmianom klimatycznym, kraje te kształtują przyszłość, w której czyste powietrze, czysta woda i zachowany ekosystem będą dostępne dla przyszłych pokoleń.

Niemniej jednak, istnieją kraje, które mimo potencjału do poprawy, nadal borykają się z wyzwaniami w zakresie ochrony środowiska. Indie i Mjanma znajdują się na samym dole rankingu, z wynikami odpowiednio 18,9 i 19,4 punktów. Te kraje stoją przed trudnościami związanymi z zanieczyszczeniem powietrza, zarządzaniem odpadami i utrzymaniem równowagi ekosystemów.

EPI a środowisko

Z rankingu EPI wynika wiele uderzających wniosków. Po pierwsze, dobre wyniki w rankingu EPI są powiązane z bogactwem (wysokim PKB na mieszkańca), co oznacza, że dobrobyt gospodarczy umożliwia narodom inwestowanie w programy ochrony środowiska, które prowadzą do pożądanych rezultatów. 

Po drugie, dążenie do dobrobytu gospodarczego – przejawiającego się w industrializacji i urbanizacji – często oznacza większe zanieczyszczenie i inne obciążenia dla żywotności ekosystemów, zwłaszcza w krajach rozwijających się, gdzie emisje do powietrza i wody pozostają znaczne.

Dane sugerują ponadto, że kraje podejmujące wysiłki na rzecz dekarbonizacji swoich sektorów elektroenergetycznych odniosły największe postępy w walce ze zmianami klimatycznymi, co wiąże się z korzyściami dla ekosystemów i zdrowia ludzkiego.

Należy również zauważyć, że każdy kraj – łącznie z tymi, które znajdują się na czołowych miejscach rankingu EPI – nadal ma pewne kwestie do poprawy.

Co możemy zrobić?

Każdy z nas może przyczynić się do ochrony środowiska, stosując proste rozwiązania w codziennym życiu. Segregacja odpadów, oszczędzanie wody i energii, korzystanie z komunikacji miejskiej to tylko przykłady. Ważne jest również, by edukować siebie i innych w kwestii ekologii i odpowiedzialnego konsumpcjonizmu.

Dbając o środowisko, dbamy o przyszłość naszą i kolejnych pokoleń. Warto czerpać inspirację z krajów, które już dziś stawiają na ekologię, i wspólnie budować lepszy świat.

Image by jcomp on Freepik

Co o tym myślisz? Zostaw reakcję i komentarz.