Ostatnie lata z powodu pandemii koronawirusa były wyzwaniem dla wielu pracujących rodziców, zwłaszcza dla rodziców, którzy samotnie wychowują dzieci. Pogodzenie obowiązków zawodowych z rodzinnymi było szczególnie trudne dla rodzica samotnie mieszkającego z małymi dziećmi.
Dzieci w gospodarstwach domowych
W 2021 roku w Unii Europejskiej było 196,7 mln gospodarstw domowych*, w tym 14,1 mln w Polsce. Zdecydowanie najwięcej (ponad 41 mln) gospodarstw domowych odnotowano w Niemczech, następnie we Francji (31 mln) i Włoszech (25 mln).
W prawie jednej czwartej europejskich gospodarstw (24,5%) mieszkały dzieci. W Polsce wskaźnik gospodarstw domowych, w których obecne było co najmniej jedno dziecko był jednym z najwyższych i wyniósł 29,6%.
 |
| Gospodarstwa domowe z dziećmi wśród wszystkich gospodarstw domowych; Opracowanie ciekawestatystyki.pl na podstawie danych Eurostat. |
W Polsce, podobnie jak w Unii Europejskiej, wśród gospodarstw domowych z dziećmi przeważają gospodarstwa domowe z jednym dzieckiem i stanowią prawie połowę wszystkich domostw, w których są dzieci.
 |
| Gospodarstwa domowe z dziećmi w podziale na ilość dzieci; Opracowanie ciekawestatystyki.pl na podstawie danych Eurostat. |
Samotni rodzice w Polsce i w Europie
W 2021 roku ponad 6 mln gospodarstw domowych w Unii Europejskiej tworzyli samotni rodzice z dzieckiem lub dziećmi. Stanowiło to 12,5% wszystkich unijnych gospodarstw domowych z dziećmi. Uściślając - w tym badaniu Eurostatu "samotny rodzic" definiowany jest jako osoba dorosła samotnie mieszkająca z dzieckiem lub dziećmi, bez towarzystwa innych osób, spokrewnionych lub nie.
W Polsce odsetek rodziców samotnie mieszkających z dziećmi wśród gospodarstw z dziećmi w 2021 roku wyniósł 7,8% i był niższy niż średnia w Unii Europejskiej, ale nie najniższy. Odsetek samotnych rodziców różnił się znacznie w zależności od kraju. Patrząc na udział gospodarstw domowych, w których jeden z rodziców samotnie wychowuje dzieci we wszystkich gospodarstwach domowych z dziećmi, cztery kraje odnotowały wskaźnik ponad 20%, są to: Estonia (29,3%), Litwa (24,5%), Dania (24,3%) oraz Łotwa (23,9%). Z kolei najniższy udział samotnych rodziców wśród gospodarstw domowych z dziećmi odnotowano w Macedonii (1,2%), Grecji i Słowenii (3,3%).
W 2021 roku w Polsce ponad 342 tys. samotnych rodziców wychowywało dzieci (uwzględnione są tylko gospodarstwa domowe, w których mieszkał jeden rodzic z dzieckiem lub dziećmi).
 |
| Samotni rodzice wśród wszystkich gospodarstw domowych z dziećmi; Opracowanie ciekawestatystyki.pl na podstawie danych Eurostat. |
*Gospodarstwo domowe, w kontekście badań warunków socjalnych lub dochodów, definiuje się jako jednostkę gospodarczą lub społeczną tworzoną przez zespół osób, które cechuje:
- posiadanie wspólnych ustaleń;
- dzielenie wydatków domowych lub codziennych potrzeb;
- zamieszkiwanie we wspólnym mieszkaniu.
Gospodarstwo domowe obejmuje albo jedną osobę mieszkającą samotnie, albo grupę osób, niekoniecznie spokrewnionych, mieszkających pod tym samym adresem i prowadzących wspólne gospodarstwo domowe, tj. dzielących przynajmniej jeden posiłek dziennie lub dzielących pokój dzienny lub salon.
Gospodarstwami zbiorowymi lub instytucjonalnymi (w przeciwieństwie do gospodarstw domowych) są np.: szpitale, domy starców, więzienia, koszary wojskowe, instytucje religijne, pensjonaty i domy pracownicze, itp.
